ਗੁਰੂ ਨਾਨਕ ਸਾਹਿਬ ਜੀ ਅਤੇ ਗੁਰੂ ਅਮਰਦਾਸ ਜੀ ਅਨੁਸਾਰ ਸਿੱਖ ਧਰਮ ਹਿੰਦੂ ਧਰਮ ਤੋਂ ਵੱਖਰਾ ਹੈ – 7 ਮੁੱਖ ਬਿੰਦੂ
- ਗੁਰਮਤਿ ਗਿਆਨ
- 02 Mar,2025

1. "ੴ" ਦੀ ਸਿੱਖਿਆ – ਬਹੁ-ਦੇਵਤਾਵਾਦ ਦੀ ਜ਼ਰੂਰਤ ਨਹੀਂ।
➡️ ਗੁਰੂ ਨਾਨਕ ਸਾਹਿਬ ਜੀ ਨੇ ਇੱਕ ਸਿਰਫ "ੴ" (ਇਕ ਓਅੰਕਾਰ) ਦੀ ਭਗਤੀ ਦੀ ਸਿੱਖਿਆ ਦਿੱਤੀ, ਜੋ ਨਿਰੰਕਾਰ ਪ੍ਰਭੂ ਦੀ ਪੂਜਾ ਤੇ ਧਿਆਨ 'ਤੇ ਜ਼ੋਰ ਦਿੰਦੀ ਹੈ।
➡️ ਹਿੰਦੂ ਧਰਮ ਵਿੱਚ ਕਈ ਦੇਵਤੇ ਅਤੇ ਮੁੱਖ ਤ੍ਰਿਮੂਰਤੀ (ਬ੍ਰਹਮਾ, ਵਿਸ਼ਨੂੰ, ਮਹੇਸ਼) ਦੀ ਪੂਜਾ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ।
2. "ਕਰਮ-ਕਾਂਡ" ਅਤੇ "ਤੀਰਥ-ਯਾਤਰਾ" ਦਾ ਖੰਡਨ
➡️ ਗੁਰੂ ਨਾਨਕ ਸਾਹਿਬ ਜੀ ਅਤੇ ਗੁਰੂ ਅਮਰਦਾਸ ਜੀ ਨੇ ਤੀਰਥ-ਇਸ਼ਨਾਨ, ਹਵਨ, ਜਪ, ਤਪ ਅਤੇ ਹੋਰ ਰਿਵਾਜ਼ੀ ਕਰਮ-ਕਾਂਡਾਂ ਨੂੰ ਵਿਅਰਥ ਦੱਸਿਆ।
➡️ ਹਿੰਦੂ ਧਰਮ ਵਿੱਚ ਮੁਕਤੀ ਲਈ ਤੀਰਥ-ਇਸ਼ਨਾਨ, ਜੰਤਰ-ਮੰਤਰ, ਅਤੇ ਰਸਮਾਂ ਨਿਭਾਉਣ 'ਤੇ ਵਿਸ਼ਵਾਸ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਜਿਸ ਦਾ ਗੁਰੂ ਨਾਨਕ ਸਾਹਿਬ ਜੀ ਅਤੇ ਗੁਰੂ ਅਮਰਦਾਸ ਸਾਹਿਬ ਜੀ ਨੇ ਆਪਣੀ ਜੀਵਨ ਯਾਤਰਾਵਾਂ ਅਤੇ ਗੁਰਬਾਣੀ ਵਿਚ ਭਰਪੂਰ ਖੰਡਨ ਕੀਤਾ ਹੈ।
3. ਜਾਤੀਵਾਦ ਅਤੇ ਸਵੈ-ਸਮਾਨ
➡️ ਗੁਰੂ ਨਾਨਕ ਸਾਹਿਬ ਜੀ ਨੇ ਕਿਹਾ: "ਜਾਤ ਪਾਤਿ ਪੂਛੈ ਨਹੀ ਕੋਈ, ਹਰਿ ਭਜਨ ਕੋ ਦੇਈ ਸੋਈ" (ਇਹ ਗੁਰਬਾਣੀ ਨਹੀਂ ਹੈ) – ਸਿੱਖ ਧਰਮ ਵਿੱਚ ਸਭ ਬਰਾਬਰ ਹਨ, ਕੋਈ ਊਚ-ਨੀਚ ਨਹੀਂ ਹੈ।
➡️ ਹਿੰਦੂ ਧਰਮ ਵਿੱਚ ਚਾਰ ਵਰਣ ਪ੍ਰਣਾਲੀ (ਬ੍ਰਾਹਮਣ, ਖੱਤਰੀ, ਵੈਸ਼, ਸ਼ੂਦਰ) ਅਨੁਸਾਰ ਸਮਾਜ ਵੰਡਿਆ ਗਿਆ ਹੈ, ਜਿਸ ਨੂੰ ਗੁਰੂ ਜੀ ਮਾਨਤਾ ਨਹੀਂ ਦਿੰਦੇ।
4. ਔਰਤਾਂ ਦੀ ਬਰਾਬਰੀ
➡️ ਗੁਰੂ ਅਮਰਦਾਸ ਜੀ ਨੇ ਸਤੀ ਪ੍ਰਥਾ (ਪਤੀ ਦੇ ਮਰਨ 'ਤੇ ਜਿਉਂਦੀ ਔਰਤ ਨੂੰ ਅੱਗ ਵਿਚ ਸਾੜਨਾ) ਅਤੇ ਪਰਦਾ (ਘੁੰਡ) ਪ੍ਰਥਾ ਦਾ ਵਿਰੋਧ ਕੀਤਾ।
➡️ ਹਿੰਦੂ ਧਰਮ ਵਿੱਚ (ਇਤਿਹਾਸਕ ਤੌਰ ਤੇ) ਔਰਤਾਂ ਨੂੰ ਘੱਟ ਹੱਕ ਮਿਲੇ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਘਰ ਤੱਕ ਸੀਮਤ ਰੱਖਿਆ ਗਿਆ।
ਗੁਰੂ ਨਾਨਕ ਸਾਹਿਬ ਜੀ ਨੇ ਔਰਤ ਨੂੰ ਮਾਣ ਦਿੰਦਿਆਂ ਬਚਨ ਕੀਤਾ -
ਸੋ ਕਿਉ ਮੰਦਾ ਆਖੀਐ ਜਿਤੁ ਜੰਮਹਿ ਰਾਜਾਨ॥
5. ਗ੍ਰਿਹਸਤ ਜੀਵਨ ਦੀ ਮਹਿਮਾ
➡️ ਗੁਰੂ ਨਾਨਕ ਸਾਹਿਬ ਜੀ ਨੇ ਸੰਸਾਰਕ ਜੀਵਨ (ਵਿਆਹ, ਪਰਿਵਾਰ, ਮਿਹਨਤ ਦੀ ਕਮਾਈ) ਨੂੰ ਹੀ ਮੁਕਤੀ ਦਾ ਰਾਹ ਦੱਸਿਆ।
➡️ ਹਿੰਦੂ ਧਰਮ ਵਿੱਚ ਸੰਨਿਆਸ (ਜੰਗਲ ਜਾਂ ਆਸ਼ਰਮ ਵਿੱਚ ਵੱਸ ਕੇ ਤਿਆਗ) ਨੂੰ ਮੁਕਤੀ ਲਈ ਉੱਤਮ ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।
6. ਗੁਰੂ ਪ੍ਰਣਾਲੀ ਅਤੇ ਧਰਮਗ੍ਰੰਥ
➡️ ਸਿੱਖ ਧਰਮ ਵਿੱਚ ਗੁਰੂ ਪ੍ਰਣਾਲੀ (ਗੁਰੂ ਨਾਨਕ ਤੋਂ ਗੁਰੂ ਗੋਬਿੰਦ ਸਿੰਘ ਤੱਕ) ਤੇ ਗੁਰੂ ਗ੍ਰੰਥ ਸਾਹਿਬ ਜੀ ਨੂੰ ਆਖਰੀ ਗੁਰੂ ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।
➡️ ਹਿੰਦੂ ਧਰਮ ਵਿੱਚ ਵੈਦਿਕ ਗ੍ਰੰਥ (ਵੇਦ, ਉਪਨਿਸ਼ਦ, ਗੀਤਾ) ਅਤੇ ਅਨੇਕ ਪੰਥ ਹਨ, ਪਰ ਕੋਈ ਇੱਕ ਗੁਰੂ ਪ੍ਰਣਾਲੀ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਸਿੱਖ ਲਈ ਉਸ ਦਾ ਇਕੋ ਇਕ ਗੁਰੂ ਸ਼ਬਦ-ਗੁਰੂ ਹੈ। - ਸਬਦੁ ਗੁਰੂ ਸੁਰਤਿ ਧੁਨਿ ਚੇਲਾ॥
7. ਮੂਰਤੀ ਪੂਜਾ ਦਾ ਖੰਡਨ
➡️ ਹਿੰਦੂ ਧਰਮ ਵਿੱਚ ਮੂਰਤੀ ਪੂਜਾ ਤੇ ਵਿਸ਼ਵਾਸ ਰੱਖਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਵਿਸ਼ਨੂੰ, ਸ਼ਿਵ ਅਤੇ ਹੋਰ ਦੇਵਤਿਆਂ ਦੀ ਪੂਜਾ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ।
➡️ ਗੁਰੂ ਨਾਨਕ ਸਾਹਿਬ ਜੀ ਨੇ ਮੂਰਤੀ ਪੂਜਾ ਨੂੰ ਵਿਅਰਥ ਦੱਸਿਆ।
Author:

Posted By:

Leave a Reply